niedziela, 3 marca 2024

Czy można stworzyć idealny system edukacji?

Wygenerował Bing AI Creator.


Przedstawiciele Edus [https://edus.org.pl/] zapytali mnie o refleksje na temat edukacji. Oto one:


Czy powinien istnieć obowiązek szkolny?

Tak, ale od czasów najmłodszych dziecko powinno być wdrażane do odpowiedzialności za własną edukację i do poczucia wartości edukacji.



Czego może nauczyć szkoła?

Mnie, nauczyciela - obserwacji zmieniających się poglądów uczniów/nic na polonistyczne zagadnienia. Jest to dla mnie świadectwem żywotności języka i form komunikacyjnych.

Rodzica - jak oduczyć się bycia satelitą i wyręczycielem, a wdrażać dziecko do samodzielności i odpowiedzialności.

Organy prowadzące - jak zarządzać instytucją edukacyjną i realizować działania w kooperacji ze środowiskiem lokalnym i instytucjami kulturowymi oraz NGOs.

Dla osób uczniowskich - jak budować wiedzę i ją wykorzystywać w praktycznych sytuacjach życiowych oraz jak uczyć się kooperacji, kompromisów i komunikowania się w zespole.



Co powinno być nauczane w szkole?

Zamiast religii - kulturoznawstwo. Nowe przedmioty: "Zarządzanie czasem, ryzykiem i zmianą", "Medioznawstwo" oraz "Godzina dyskusji". Mentoring zamiast "czarnkowych" godzin dostępności. W klasach 3-4 LO: planowanie z przyszłości i projektowanie samorozwoju (w tym spotkania z przedstawicielami firm). Zajęcia dodatkowe realizowane przy wsparciu instytucji zewnętrznych, popołudniowe typu: rękodzieło, technika, plastyka, muzyka, sporty szkolne, szachy, teatr, szkolne media. Pozostałe te, co obecnie, ale nauczane inaczej.



Jak prowadzić nauczanie w szkole?

Klasy maksymalnie 25-osobowe.

Zajęcia z wychowawcą wyłącznie do dyspozycji wychowawcy (nie, jak obecne, narzucanie wychowawcom przez szkolnych psychologów danych tematów kosztem przestrzeni na dyskusję i budowanie zespołu). Dodatkowa "godzina z psychologiem" dla klas - praca nad emocjami.

Nauczanie interdyscyplinarne, korelacja ścieżek międzyprzedmiotowych - zsynchronizowanie nauczania np. literatury, etyki, filozofii, historii. Bloki przedmiotowe (minimum 2h lekcyjne). W obrębie przedmiotów ścisłych powrót do algebry jako części składowej rozwiązywania zadań problemowych połączonych ze STEM, włączone zagadnienia dot. gospodarowania czasem, energią i zasobami.

Nauczanie literatury procesualne i studyjne - mniejsza liczba lektur kosztem czasu na refleksję, zadania problemowe, projekty, godziny geniuszu. Po każdym semestrze wymagany interdyscyplinarny projekt badawczy zespołowy z włączeniem zagadnień SDGs, AI oraz TIK, prezentowany podczas szkolnego festiwalu projektów. Na przedsiębiorczości włączenie zagadnień design thinking, lean, agile. Włączenie szkoleniowców z instytucji kultury w cykliczne działania (np. warsztaty krytycznego myślenia, lekcje artystyczne poza szkołą), zaangażowanie reprezentantów firm do zajęć otwartych dla uczniów w przedsiębiorstwach (np. w zamian za ulgi podatkowe lub prestiżowe nagrody dla firm).

Przedmioty z dziedziny "Sience" prowadzone teoretycznie oraz praktycznie w osobnych pracowniach lub w instytucjach partnerskich (np. uniwersytety). Wymagana korelacja międzyprzedmiotowa.

"Zarządzanie czasem, ryzykiem i zmianą" - prowadzone przez ekspertów-ekonomistów lub trenerów design thinking. "Medioznawstwo" - przedmiot związany z nauką krytycznego myślenia i oceny treści w mediach (media literacy). "Godzina dyskusji" - nauka debaty, organizowanie symulacji debat, międzyklasowe sparingi debatanckie, mistrzostwa debat. Organizowanie festiwalu wolontariatu (rok rocznie w porozumieniu z innymi szkołami z sąsiedztwa).

Każda sala lekcyjna powinna być wyposażona w niezbędny sprzęt: rolety, rzutnik, duży ekran (monitor interaktywny nie spełnia swej funkcji na lekcjach humanistycznych), głośniki, wizualizer cyfrowy, komputer z dostępem do internetu, stoliki trapezowe, długa tablica kredowa/ceramiczna (min. 6m) umożliwiająca interakcję; w salach specjalistycznych odpowiednie urządzenia umożliwiające realizowanie zajęć doświadczalnych; na terenach zielonych i korytarzach przestrzenie do zajęć "poza klasą"; dużo miejsc do wyciszenia dla uczniów/nic (siedziska, aktywne schody, sale relaksu, ławki); szafka dla każdego ucznia. Długa przerwa o 13:00. Stołówki w szkołach i czas oraz miejsce na godne zjedzenie posiłku przez dzieci. Nauka zdrowego odżywiania i stosowania zbilansowanej diety.

Osobne przestrzenie/sale warsztatowe - na spotkanie z edukatorami, nagrywanie filmów, próby teatralne, pogaduszki na siedziskach.

Absolutna rezygnacja z rankingów typu Perspektywy na rzecz powrotu do stanin, których czytanie i interpretowanie nie jest aż taką trudną sztuką. Weryfikacja uprawnień do nauczania indywidualnego - obecne, moim zdaniem, jest to nadużywane.



Jak kształcić nauczycieli?

Nauczyciele powinni obowiązkowo praktykować na 4 i 5 roku oraz przechodzić badanie psychologiczne (np. odporności psychicznej) - to również powinno być obowiązkowe badanie wstępne i okresowe. Każdy nauczyciel powinien mieć dostęp do superwizji. Na studiach powinni być zapoznani ze zjawiskami typu: mobbing, szczucie, szantaż emocjonalny, nepotyzm. Studenci powinni symulować indywidualizację działań w odniesieniu do umiejętności zespołu, ćwiczyć elastyczność zawodową.



Jak kształcić dyrektorów szkół i kadry zarządzające placówek?

W akredytowanych placówkach przy wsparciu praktyków. W każdej szkole przynajmniej jeden z dyrektorów powinien być ekonomistą. W każdej szkole powinien być księgowy, dwóch pracowników administracji.


W jaki sposób najlepiej finansować edukację?

Nauczyciele przedmiotów maturalnych podstawowych (j. polski, matematyka) powinni dostawać dodatkową gratyfikację. Finansowanie powinno odbywać się we współpracy samorządów i zarządzania centralnego, jednak szkoły powinny mieć prawo pozyskiwać środki własne (wynajem, lekcje otwarte, warsztaty itp.) oraz podejmować autonomiczne decyzje o przystąpieniu do projektów (przy np. konieczności włączenia koordynatora z ramienia miasta/gminy nadzorującego poprawność dokumentacji) - w tej chwili włączanie w projekty typu Erasmus to administracyjny, finansowy i biurokratyczny horror.



Jak zapewnić bezpieczeństwo w szkole?

Monitoring. Jasny zestaw kar i nagród. Konsekwencja ich stosowania. Kamery w miejscach strategicznych (np. wejścia, korytarze, podwórko). Dyżury uczniowskie (np. w pomoc w szatniach, stołówkach - wdrożenie do samorządności i współodpowiedzialności za wspólne dobro). Promowanie: samorządności, zaangażowania społecznego, inicjatyw społecznych, wolontariatu, działań włączających. Karanie: hejtu, mikroagresji, szczucia, ostracyzmu. Zajęcia z edukatorami (szkolnymi lub zewnętrznymi) na temat: groomingu, agresji w internecie, samoakceptacji, szacunku, uzależnienia od cyfrowego kontaktu (tzw. samotność cyfrowa).

Zgadzając się z Janem Jackowiczem-Korczyńskim, również uważam, że szkoły ponadpodstawowe powinny być miejscem tylko dla tych osób, które chcą aktywnie rozwijać swoje umiejętności i kształcić kompetencje. Osoby bierne, chcące być tylko nauczane, powinny rozważyć wybór pracy zawodowej, w której niewymagane są szczególne kompetencje. Jeśli taka osoba zechce awansować w swym zawodzie lub go zmienić, zawsze może podjąć (świadomie!) kursy doskonalące, aby podwyższyć swój status społeczny. Miejsce pracy da poczucie wartości osobom, które często nie mają chęci do kontynuowania edukacji po szkole podstawowej, ale wstydzą się przed innymi do tego przyznać, nie chcą odstawać, wyróżniać się (a jest to przecież odczucie przeważające w okresie dojrzewania!). Tak rozumiana szkoła ponadpodstawowa, będąca wyłącznie przestrzenią wspierającą samorozwój i autokreację, automatycznie wpłynie na obniżenie poziomu nadużyć (np. hejtu). Nuda i brak kompetencji nauczania się wpływa na obniżoną samoocenę, co często znajduje ujście w budowaniu obrazu swojej osoby w jakikolwiek sposób, byle się po prostu odróżnić; czyli są to manifestowanie agresji, dostępu do używek, bezmyślnej kontestacji, wulgarności, by tylko nie poczuć się gorszym od tych, którzy w szkole są po prostu po to, by kształcić i rozwijać umiejętności.



Jakie powinny być cele wychowawcze stawiane przed systemem edukacji?

Umiejętność budowania wiedzy. Komunikacja. Kooperacja. Krytyczne myślenie. Kreatywność. Myślenie komputacyjne. Międzykulturowość i akceptacja.



W jaki sposób zapewnić i utrzymać otwartą i skuteczną komunikację na wszystkich poziomach (pionową i poziomą) w systemie edukacji?

Ustalenie jasnych zasad komunikacji, np. wyłącznie dziennik internetowy, obowiązek sprawdzania wiadomości przez opiekunów. Respektowanie czasu pracy nauczycieli - zakaz podawania prywatnych telefonów, kontakt wyłącznie drogą oficjalną. Organizowanie trzech zebrań - wrzesień, styczeń/luty, maj z obowiązkową pedagogizacją rodziców. 



Kto i w jaki sposób powinien być zaangażowany w tworzenie prawa oświatowego?

Wszyscy beneficjenci podczas konsultacji. Czynnik sprawczy powinien być w rękach praktyków. Kuratoria i legislatorzy powinni pełnić funkcję doradczo-kontrolną.



Zarządzanie edukacją

Brakuje metodyków, kuratorzy są obciążeni nadzorem zbyt dużej liczby szkół. Powinno się realizować comiesięczne spotkania dyrektorów z kuratorem-opiekunem, wspierającym osoby zarządzające szkołami, pomagające w prowadzeniu dokumentacji i pozyskiwaniu funduszy.



Dokumentacja w systemie edukacji

Obecna mi nie przeszkadza.



Struktura systemu edukacji

SP mini 0-2, SP 3-4, Middle 6-8, High 9-12/tech13



Autonomia poszczególnych struktur, ról w systemie edukacji

Podejmowanie samodzielnych decyzji odnośnie przystąpienia do projektów zewnętrznych (wymiany młodzieżowe, Erasmus) - wzmocnienie prawnej odpowiedzialności dyrektora i koordynatorów poprzez podpisanie DOH z organem prowadzącym, który daje wstępne upoważnienie do przystąpienia do projektów np. do rocznej wysokości budżetu 20tys. Euro. Organ prowadzący dysponuje księgową wspierającą szkołę w rozliczeniu funduszy projektowych, tworzone jest sub-konto będące pod nadzorem organu, jednak bezwzględnie dostępne dla koordynatorów w trakcie realizacji projektu (bez okresów martwych finansowo w czasie zamykania i ustalania budżetu).



Długodystansowe planowanie edukacji powszechnej

Zaniechanie sztucznego podziału na humanistów i ścisłowców. Nauczanie interdyscyplinarne. Nauka poszukiwania i budowania wiedzy oraz odpowiedzialności za własną edukację.

Wyeliminowanie negatywnej rekrutacji do zawodu nauczyciela (ulgi podatkowe, godne wynagrodzenie, szacunek dla wysiłku intelektualnego, karta nauczyciela z rzeczywistymi bonusami, pakiet lekarski).



Brak komentarzy :

Prześlij komentarz