niedziela, 13 września 2015

Od Zera do charakterystyki

Charakteryzowanie postaci (lub w młodszych klasach opis postaci, a ponadgimnazjalnych portret psychologiczny czy argument w felietonie) nie muszą być działaniami żmudnymi.

Do takich lekcji wykorzystuję krótkie etiudy filmowe lub spoty kampanii społecznych. Lekcje nie mają wprowadzenia. Uczniowie na początku oglądają film.




Następnie wspólnie wypełniamy treścią punkty:
- Miejsce wydarzeń,
- Główne wydarzenia,
- Układ świata, reguły.

Już to wstępne działanie pozwala sprawdzić, czy uczniowie zrozumieli film, jak go interpretują. Następnie dzielę klasę na przynajmniej 4 grupy (wszystkie zespoły miały spisać przemyślenia na temat tego, co czuje, co widzi główny bohater filmu oraz jak widzi świat):
1. Zero w szkole
2. Zero mieszka na ulicy
3. Zero w celi więziennej
4. Zero obserwuje świat z dziewczyną

Grupy mają na pracę do 15 minut. Następnie przedstawiciele grup czytają, a reszta klasy ma za zadanie nazywać cechy charakteru, wyciągając wnioski z opisanych przez grupy sytuacji. Praca domowa lub praca na następnej lekcji polega w zasadzie na zebraniu w jedno informacji odkrytych podczas tych zajęć. Należy przypomnieć, jakie elementy powinny się znaleźć w pracy (charakterystyce, opisie postaci, portrecie psychologicznym) ze szczególnym uwzględnieniem rozbudowanych dowodów na daną cechę oraz ocena postaci w finale pracy.

Film "Zero" może również stanowić punkt wyjścia do rozmowy na temat systemu, reguł społecznych, czy stereotypów. Rozmowa o wartościach nigdy nie jest łatwa. Należy być ostrożnym, działać z wyczuciem.

Podstawowym miejscem, w którym uczniowie obserwują realizację danych reguł, to właśnie szkoła. W niej poznają zasady samorządności, wiedzą, jakie mają prawa i obowiązki, Dyskusję można zainicjować poprzez debatę, której celem jest stworzenie na przykład nowych zasad, modyfikacja istniejących (jak to miało miejsce np. przy tworzeniu Kodeksu 2.0) lub sprowokowanie do zastanowienia się, jakie są skutki obowiązujących zasad (wstępem może być poniższy film).



Również lektury inspirują do podejmowania tematu praw i obowiązków człowieka w społeczności oraz roli szkoły w utrwalaniu zachowań, które nierzadko stają się przyczyną zdeformowania oglądu świata przez jednostkę. Tak ma się rzecz z zasadami panującymi w szkole w utworze "Syzyfowe prace" (manipulacja, panslawizm, a z drugiej strony siła i odwaga młodych ludzi w kontraście do bierności i apatii dorosłych), czy degradujący wpływ dorosłego w utworze "Ferdydurke". Obydwa tekst mogą stanowić kontekst do rozmowy o współczesnej szkole (film "Nasza klasa" reż. Ilmar Raag, serial tv "Szkoła", kołtunizm i obłuda w utworze "Moralność Pani Dulskiej", kampanie społeczne dot. zjawiska hejtu, warsztaty nonkonformizmu, współpracy itp.).

Innym sposobem na wprowadzanie charakterystyki, jest porządkowanie informacji o postaci. Można to wykonać w formie graficznej i potraktować jako kartkówkę z treści lektury. Jednak samo sprawdzenie wiedzy nie jest celem samym w sobie, tym bardziej, że podczas takiego zadania wręcz nakazuję "grzebanie w lekturze".
Strukturę rysuje na tablicy, można ją dostosować do własnych potrzeb. Następnie losowo przydzielam uczniom bohaterów danego tekstu (jeśli w książce jest wiele postaci, można zrobić losowanie, lub prosić o odliczenie np. do pięciu i później "jedynkom" przyznać danego bohatera itp.
Na górze proszę, by uczniowie nazwali dwie cechy charakteru oraz uzasadnili je, przywołując sytuację z tekstu.
W środku należy ukazać, jak uczniowie wyobrażają sobie tę postać na podstawie treści lektury oraz po bokach narysować dwa przedmioty, z którymi związana jest ten bohater.
Na samym dole w jednym panelu należy wpisać informacje o wyglądzie (doceniam zastosowanie opisu łącznie z porównaniami, sugestiami), oraz własną opinię o postaci (wymagane uzasadnienie). Tak przygotowany materiał można później wykorzystać do dalszej pracy nad stworzeniem opisu postaci, charakterystyki, portretu psychologicznego, czy charakterystyki porównawczej, kierunkowej.


Brak komentarzy :

Prześlij komentarz