W kampaniach społecznych nie chodzi tylko o włączanie się w już zorganizowane inicjatywy (np. Miasto Szukam), ale również wykorzystywanie przesłania, którego akcje dotyczą.
Spoty bądź plakaty świetnie inicjują dyskusję, mogą być podsumowaniem danego zjawiska odkrytego w tekście literackim, przykładem zmian kulturowych, językowych, czy nawet źródłem debaty o konieczności podtrzymywania tożsamości narodowej, dbania o kulturę itp.
Nauczanie empatii i umiejętności dyskutowania dokonuje się nie tylko na podstawie rozbudzania emocji w uczniu, ale również poprzez uczenie utożsamienia się. Ciekawym ćwiczeniem może być obserwowanie zachowania dzieci w związku z przemocą.
niedziela, 22 lutego 2015
Uczniowska biblioteka i czytanie wszędzie
Reklamowanie czytania... ale czy jest to konieczne? Czy naprawdę są ludzie, którzy niczego nie czytają? Czy jest to możliwe?
A jeśli nie czytają, to dlaczego? (na to ostatnie pytanie staram się odpowiedzieć TUTAJ). Nie wszystko czyta się tak samo. Warto zaciekawić uczniów faktem czytania - rozumianego jako rozpoznawanie kodu. Tak ujęta zdolność nabiera cech ogólnoludzkich, dowodzi powstawanie kultury, tradycji. Umiejętność pisania daje możliwość nazywania po swojemu odczytywanych subiektywnie emocji i zdarzeń.
Plakat został wykonany w programie Canva. W plakacie wykorzystałam grafiki:
Poniżej plakat wykonany przez Basię - wykorzystany w szkolnej akcji "Uczniowska biblioteka" (poczytacie o niej więcej tutaj: KLIK).
Zainspirowani, podejmujemy działania w ramach akcji Czelendżyk (jeszcze więcej szczegółów tutaj). W miarę wykonywania plakatów przez moich uczniów, będę je umieszczać TUTAJ.
A jeśli nie czytają, to dlaczego? (na to ostatnie pytanie staram się odpowiedzieć TUTAJ). Nie wszystko czyta się tak samo. Warto zaciekawić uczniów faktem czytania - rozumianego jako rozpoznawanie kodu. Tak ujęta zdolność nabiera cech ogólnoludzkich, dowodzi powstawanie kultury, tradycji. Umiejętność pisania daje możliwość nazywania po swojemu odczytywanych subiektywnie emocji i zdarzeń.
Plakat został wykonany w programie Canva. W plakacie wykorzystałam grafiki:
 | Cole Townsend.TheNounProject.CC BY 3.0.ŹRÓDŁO. |
 | Gianni Dolce-Merda.TheNounProject.CC BY 3.0.ŹRÓDŁO. |
 | Piotrek Chuchla.TheNounProject.CC BY 3.0.ŹRÓDŁO |
 | Jeremy J Bristol.TheNounProject.CC BY 3.0.ŹRÓDŁO. |
Poniżej plakat wykonany przez Basię - wykorzystany w szkolnej akcji "Uczniowska biblioteka" (poczytacie o niej więcej tutaj: KLIK).
Zainspirowani, podejmujemy działania w ramach akcji Czelendżyk (jeszcze więcej szczegółów tutaj). W miarę wykonywania plakatów przez moich uczniów, będę je umieszczać TUTAJ.
"Pozytywka" (to wcale nie było łatwe)
sobota, 7 lutego 2015
Czytać, czy nie czytać?
Odwieczne pytanie nauczyciela - dlaczego ONI nie czytają!? Lektury są omijane z zasady, bo to lektury.
Czasem wymsknie się uczącemu na lekcji kilka słów o czymś spoza kanonu, lecz w pierwszym kontakcie odrzucane jest, bo a) to w końcu nadal książka, b) bez znajomości kontekstu jest prawie nie do zrozumienia (jak hasło w Wiki po wymazaniu linków), albo w końcu c) "tylko snoby czytają i lansują się na książki".
Jaką strategię przyjąć?
Przede wszystkim warto rozsądnie podejść do kwestii lektur w szkole. Jeśli SP wymaga powieści przygodowej, to czy usilnie trzeba się upierać przy skostniałych pozycjach czytelniczych? Podobnie w gimnazjum, jeśli ma to być powieść detektywistyczna, czy dajmy na to fantasy, to czy na pewno musi być to "Hobbit"?
Instytucje oświatowe prześcigają się w promowaniu czytelnictwa. Organizują ogólnopolskie ANKIETY, przy pomocy których szukają odpowiedzi, jak zmienił się gust czytelniczy. Popularny był event na Facebooku badający GUST CZYTELNICZY. Jest to trend OGÓLNOŚWIATOWY. Zadaję jednak sobie pytanie - dla kogo jest to badanie? Przecież ideą jest popularyzowanie czytelnictwa, a organizowane działania zdają się być skierowane tylko do osób, które już czytają i to niemało (na uwagę zasługuje fakt, że w powyższych rankingach uczestniczyli przede wszystkim nauczyciele, potem wydawcy, dziennikarze i pracownicy placówek oświatowych). Uczeń, który nie czytał i czuł niechęć do czytania, nie czyta nadal, chociaż wszyscy są zadowoleni, bo zbadali "gust czytelniczy".
Czasem wymsknie się uczącemu na lekcji kilka słów o czymś spoza kanonu, lecz w pierwszym kontakcie odrzucane jest, bo a) to w końcu nadal książka, b) bez znajomości kontekstu jest prawie nie do zrozumienia (jak hasło w Wiki po wymazaniu linków), albo w końcu c) "tylko snoby czytają i lansują się na książki".
Jaką strategię przyjąć?
Przede wszystkim warto rozsądnie podejść do kwestii lektur w szkole. Jeśli SP wymaga powieści przygodowej, to czy usilnie trzeba się upierać przy skostniałych pozycjach czytelniczych? Podobnie w gimnazjum, jeśli ma to być powieść detektywistyczna, czy dajmy na to fantasy, to czy na pewno musi być to "Hobbit"?
Prawa autorskie i respektowanie norm społecznych
Sprawa wykorzystywania materiałów, szczególnie tych publikowanych w sieci, jest kwestią trudną do uznania przez młodzież. W rozumieniu wielu to, co upublicznione, czyli możliwe do wyszukania przez wszystkich w sieci, staje się własnością ogółu.
W codziennej pracy na lekcji można wykorzystać gotowe lekcje dotyczące mobilnego bezpieczeństwa, albo samemu zorganizować warsztaty korzystania z wolnych zasobów. Właśnie z wyszukiwaniem tych ostatnich uczniowie mają największy problem. Nie bardzo wiedzą, czym jest licencja CC, a gdy już udaje im się odszukać informacje, które wolno im wykorzystać, nie za bardzo wiedzą, jak oznaczyć źródło. Podobnie rzecz się ma z ilustracjami - ich wyszukiwanie przy pomocy Google jest łatwe, jednak nie zawsze wiadomo, czy można ich użyć, nawet na prawie cytatu. Bardzo rzadko użytkownicy oznaczają licencję przy własnych fotografiach, stąd późniejsze nieporozumienia. Jeszcze trudniej uzmysłowić uczniom działanie popularnych miejsc, w których umieszczane są dane bez zgody autorów (np. Chomikuj, CDA). Początkowo niewinne wykorzystywanie sieci p2p, współcześnie również przekracza granice prawa.
W codziennej pracy na lekcji można wykorzystać gotowe lekcje dotyczące mobilnego bezpieczeństwa, albo samemu zorganizować warsztaty korzystania z wolnych zasobów. Właśnie z wyszukiwaniem tych ostatnich uczniowie mają największy problem. Nie bardzo wiedzą, czym jest licencja CC, a gdy już udaje im się odszukać informacje, które wolno im wykorzystać, nie za bardzo wiedzą, jak oznaczyć źródło. Podobnie rzecz się ma z ilustracjami - ich wyszukiwanie przy pomocy Google jest łatwe, jednak nie zawsze wiadomo, czy można ich użyć, nawet na prawie cytatu. Bardzo rzadko użytkownicy oznaczają licencję przy własnych fotografiach, stąd późniejsze nieporozumienia. Jeszcze trudniej uzmysłowić uczniom działanie popularnych miejsc, w których umieszczane są dane bez zgody autorów (np. Chomikuj, CDA). Początkowo niewinne wykorzystywanie sieci p2p, współcześnie również przekracza granice prawa.
 |
Zdjęcie opublikowane przez A. Jurkiewicza tutaj, niestety nie wiem,
z jakiej gazety pochodzi. Czy więc wolno mi je tu umieścić?
|
Kim jest człowiek w grupie?
Czasami wystarczy mały impuls, by wiele rozproszonych dotąd myśli nabrało wyrazistości i połączyło się w sensowną całość. Dokładnie takie wrażenie mam po wysłuchaniu prelegentów podczas TechKlub Gliwice #6.
Wstępne rozważania dotyczyły sformułowania AGILE w odniesieniu do ludzi. Zwinny, zwrotny, zręczny, ruchliwy - tłumaczenie tego słowa na język polski otwiera różne możliwości interpretacyjne, stwarza konotacje. Szybkość i łatwość w poruszaniu się, częste podejmowanie się oceny działań i zmiana planów. Twórcy MANIFESTU AGILE w swojej intencji zmierzali do określenia sposobu działania człowieka względem nowych technologii, ale gdyby rozszerzyć ich poglądy na uniwersalne zasady działania ludzi w zespole, otrzymujemy:
Wstępne rozważania dotyczyły sformułowania AGILE w odniesieniu do ludzi. Zwinny, zwrotny, zręczny, ruchliwy - tłumaczenie tego słowa na język polski otwiera różne możliwości interpretacyjne, stwarza konotacje. Szybkość i łatwość w poruszaniu się, częste podejmowanie się oceny działań i zmiana planów. Twórcy MANIFESTU AGILE w swojej intencji zmierzali do określenia sposobu działania człowieka względem nowych technologii, ale gdyby rozszerzyć ich poglądy na uniwersalne zasady działania ludzi w zespole, otrzymujemy:
piątek, 6 lutego 2015
Oksfordzka po mojemu
"Balladyna". Albo ocena postępowania świętego Aleksego. W sumie wykorzystać można każdy tekst, w którym zarysowany został dylemat, którego ocena jest niejednoznaczna.
Pomysł jest prosty. Zaczynam od charakterystyki postaci. Ważne jest dla mnie, by dany bohater stał się uczniom bliski, dlatego też staram się ukazać go z różnych perspektyw (np. opinie innych o Balladynie - wyszukiwanie cytatów, fragmentów, słuchowisko, podczas którego ryzuje się temperament bohaterki).
W końcu podczas lekcji przygotowujemy warsztat. Jak Balladyna zawiniła wobec: matki, Aliny, Kirkora, ludu, Grabca, von Kostryna. Poza dowodami winy (skrzywdzenia, poniżenia...) proszę uczniów, by spróbowali znaleźć coś, co uzasadniałoby zachowanie bohaterki. I tak dość szybko uczniowie dochodzą do wniosku, że Alina była faworyzowana, prowokowała Balladynę, podkreślając fakt, iż wie o jej romansie. Niechęć do matki wyjaśniali tym, że bohaterka chciała wyrwać się z biedy, a matka nie nauczyła jej niczego poza pracą na roli. Okrucieństwo wobec ludu? - czy ktoś uczył ją kiedykolwiek czegoś? Może prymitywny Kirkor? Może dwulicowy von Kostryn? Dobre pokierowanie dyskusją pozwala stworzyć bazę informacji, do późniejszej debaty.
Podział zespołu
Należy podzielić klasę na dwa zespoły (można wykorzystać TeamUp, kody QR, albo losowane karteczki). Zespoły usadzone są naprzeciwko siebie w dwóch rzędach. Rzędy będą się zmieniać - pierwszy w danej rundzie prezentuje wypowiedzi, drugi ma w chwili na przygotowanie pomóc przygotować treść wypowiedzi. Najlepiej, gdy w rzędach jest 2 razy po 4 osoby. Jeśli ktoś ma życzenie, resztę uczniów (np. po losowaniu) można wytypować do bycia widownią, która na koniec głosuje (ja tego nie stosuję, bo mnie zależy na ćwiczeniu umiejętności argumentowania, kontrargumentowania i podsumowywania rozważań).Jedna ze stron dowodzić będzie winy Balladyny, druga będzie bronić jej poczynań. Podczas debaty uczniowie mogą mieć zeszyty z notatkami z poprzednich lekcji, długopisy (albo tablety, zależy, gdzie zapisywali ustalenia z poprzednich zajęć).
Pomysł jest prosty. Zaczynam od charakterystyki postaci. Ważne jest dla mnie, by dany bohater stał się uczniom bliski, dlatego też staram się ukazać go z różnych perspektyw (np. opinie innych o Balladynie - wyszukiwanie cytatów, fragmentów, słuchowisko, podczas którego ryzuje się temperament bohaterki).
W końcu podczas lekcji przygotowujemy warsztat. Jak Balladyna zawiniła wobec: matki, Aliny, Kirkora, ludu, Grabca, von Kostryna. Poza dowodami winy (skrzywdzenia, poniżenia...) proszę uczniów, by spróbowali znaleźć coś, co uzasadniałoby zachowanie bohaterki. I tak dość szybko uczniowie dochodzą do wniosku, że Alina była faworyzowana, prowokowała Balladynę, podkreślając fakt, iż wie o jej romansie. Niechęć do matki wyjaśniali tym, że bohaterka chciała wyrwać się z biedy, a matka nie nauczyła jej niczego poza pracą na roli. Okrucieństwo wobec ludu? - czy ktoś uczył ją kiedykolwiek czegoś? Może prymitywny Kirkor? Może dwulicowy von Kostryn? Dobre pokierowanie dyskusją pozwala stworzyć bazę informacji, do późniejszej debaty.
Podział zespołu
Należy podzielić klasę na dwa zespoły (można wykorzystać TeamUp, kody QR, albo losowane karteczki). Zespoły usadzone są naprzeciwko siebie w dwóch rzędach. Rzędy będą się zmieniać - pierwszy w danej rundzie prezentuje wypowiedzi, drugi ma w chwili na przygotowanie pomóc przygotować treść wypowiedzi. Najlepiej, gdy w rzędach jest 2 razy po 4 osoby. Jeśli ktoś ma życzenie, resztę uczniów (np. po losowaniu) można wytypować do bycia widownią, która na koniec głosuje (ja tego nie stosuję, bo mnie zależy na ćwiczeniu umiejętności argumentowania, kontrargumentowania i podsumowywania rozważań).Jedna ze stron dowodzić będzie winy Balladyny, druga będzie bronić jej poczynań. Podczas debaty uczniowie mogą mieć zeszyty z notatkami z poprzednich lekcji, długopisy (albo tablety, zależy, gdzie zapisywali ustalenia z poprzednich zajęć).
Symulacje i ćwiczenia językowe z Placem Broni
Pierwszą trudnością jest wymyślenie powiązań. Przydatnym ćwiczeniem jest zapytanie samego siebie, na czym mi zależy. W trakcie przygotowań tych lekcji uświadomiłam sobie, że ważne jest dla mnie, by uczniowie opanowali opis, umieli czytać selektywnie i uważnie, tworzyli spójne narracje, wprawiali się w opis postaci.
Zadanie wieloetapowe, zespołowe, przy wykorzystaniu lektury oraz innych źródeł, to praca, która wymaga dokładności i spokoju. Nie należy wykonywać wielu działań na raz, a raczej łączyć kreatywność z dokładnością przy realizacji danego etapu zadania.
Pierwszy etap, to czytanie selektywne. Uczniowie wyszukują informacje w treści lektury na temat wyglądu Placu Broni, zaznaczają je i szeregują. Następnie na szarym papierze rysują wygląd placu. Nauczyciel kontroluje, czy wszystkie elementy z tekstu są uchwycone na rysunku (można wybrane cytaty przeczytać, by zwrócić uwagę uczniów na pewien szczegół). Gdy coś nie zgadza się na obrazkach, należy poprosić uczniów o przeczytanie cytatu, którym kierowali się przy projektowaniu ilustracji.
Zadanie wieloetapowe, zespołowe, przy wykorzystaniu lektury oraz innych źródeł, to praca, która wymaga dokładności i spokoju. Nie należy wykonywać wielu działań na raz, a raczej łączyć kreatywność z dokładnością przy realizacji danego etapu zadania.
Pierwszy etap, to czytanie selektywne. Uczniowie wyszukują informacje w treści lektury na temat wyglądu Placu Broni, zaznaczają je i szeregują. Następnie na szarym papierze rysują wygląd placu. Nauczyciel kontroluje, czy wszystkie elementy z tekstu są uchwycone na rysunku (można wybrane cytaty przeczytać, by zwrócić uwagę uczniów na pewien szczegół). Gdy coś nie zgadza się na obrazkach, należy poprosić uczniów o przeczytanie cytatu, którym kierowali się przy projektowaniu ilustracji.
Kodeks 2.0 w praktyce
Ustalić Kodeks 2.0 to jedno, a sprawdzić go w praktyce, to całkiem co innego. Postanowiliśmy dokonać tego podczas warsztatów zorganizowanych 9 lutego przez naszą Koordynatorkę.
Pierwsza część warsztatów, to uczenie innych, jak można wykorzystać różne nowoczesne aplikacje do uatrakcyjnienia nauki. Prowadząca podsumowała ten etap pracy stwierdzeniem, że wszystkie te metody mogą uatrakcyjnić pracę na lekcji, ale mają pełnić taką funkcję, jak cyrkiel, czy linijka – nie są celem same w sobie, a służą do poszerzenia wiedzy, ułatwienia przyswojenia wiadomości, opanowania umiejętności wiązania wiedzy w całość, wykorzystania w praktyce. Prowadząca zwróciła uwagę na działania występujących uczniów: ich prezentacja nie była celem – celem było zaprezentowanie czegoś ciekawego innym (nauczenie ich).
„No racja” - podsumował jeden z uczniów – „co pani da to, że zrobię power pointa o wierszu, skoro nikomu tego nie przedstawię. Pani to niepotrzebne, pani przecież wie, o czym jest ten wiersz.”
Pierwsza część warsztatów, to uczenie innych, jak można wykorzystać różne nowoczesne aplikacje do uatrakcyjnienia nauki. Prowadząca podsumowała ten etap pracy stwierdzeniem, że wszystkie te metody mogą uatrakcyjnić pracę na lekcji, ale mają pełnić taką funkcję, jak cyrkiel, czy linijka – nie są celem same w sobie, a służą do poszerzenia wiedzy, ułatwienia przyswojenia wiadomości, opanowania umiejętności wiązania wiedzy w całość, wykorzystania w praktyce. Prowadząca zwróciła uwagę na działania występujących uczniów: ich prezentacja nie była celem – celem było zaprezentowanie czegoś ciekawego innym (nauczenie ich).
„No racja” - podsumował jeden z uczniów – „co pani da to, że zrobię power pointa o wierszu, skoro nikomu tego nie przedstawię. Pani to niepotrzebne, pani przecież wie, o czym jest ten wiersz.”
Podchody w bibliotece
Zadanie: Warsztaty w bibliotece
Uczniowie klasy Alfa postanowili zachęcić młodszych kolegów ze szkoły podstawowej do częstszego przebywania w bibliotece. Podczas zastanawiania się nad formą realizacji zadań, uczniowie stwierdzili, że dzisiaj uczniowie nie odwiedzają bibliotek, bo po prostu nie wiedzą, w czym to miejsce mogłoby być im przydatne. Wskazywali na łatwość wyszukiwania informacji w Internecie oraz na konserwatyzm bibliotekarzy, którzy nie organizują dla uczniów zadań, rozwijających ich umiejętności.
Problem badawczy: uczniowie wiedzą, że mogą coś znaleźć, ale nie wiedzą jak.
Działanie: przygotowanie podchodów w bibliotece.
Etapy pracy nad zadaniem:
1. Wizyta w Miejskiej Bibliotece Publicznej Filia 20 w Sosnowcu. Rozeznanie się w księgozbiorze podręcznym i warunkami korzystania z niego. Kultura pracy w bibliotece.
2. Wspólne opracowanie zadań dla uczniów (korzystanie z księgozbioru, dostosowywanie poleceń do możliwości uczniów młodszych ) – zajęło to ponad 2 godziny (21.01.), spotkanie popołudniowe, po lekcjach wraz z nauczycielem.
3. Przygotowanie arkuszy oraz kodów QR (do rozlosowania grup).
4. Przygotowanie na terenie szkoły krótkiego instruktażu dla młodszych uczniów (czym jest spis treści, indeks, jak zbudowane jest hasło, jak odczytywać informacje z przypisów i notatek pod zdjęciami, znaczenie skrótów, katalog, sygnatura) – półgodzinna prezentacja w wykonaniu gimnazjalistów (26.01.).
5. Wspólna wyprawa do Filii 20 i koordynowanie pracy zespołów (27.01.), dwugodzinna praca nad zadaniami (gimnazjaliści pomagali troszkę uczniom IV klasy).
Zadanie zostało uwiecznione przez pracowników Biblioteki: TUTAJ
Skutki: uczniowie gimnazjum wykazali się kreatywnością w opracowywaniu zadań, dbali sami o realizację pomysłu, kulturalnie zachowywali się w bibliotece i w stosunku do młodszych kolegów i koleżanek, dostrzegli wartość umiejętności wyszukiwania informacji.
Empatia
Dla mnie empatia, to ludzka zdolność wizualizacji porównań. Uczę empatii na przykładzie wiersza C.K.Norwida (źródło: TUTAJ)
Jak gdy akacją z wolna zakołysze,
JAK
Jak gdy kto ciśnie w oczy człowiekowi
Garścią fijołków i nic mu nie powie...
Jak gdy akacją z wolna zakołysze,
By woń, podobna jutrzennemu ranu,
Z kwiaty białymi na białe klawisze
Otworzonego padła fortepianu...
Jak gdy osobie stojącej na ganku
Daleki księżyc wplata się we włosy,
Na pałającym układając wianku
Czoło - lub w srebrne ubiera je kłosy...
Jak z nią rozmowa, gdy nic nie znacząca,
Bywa podobną do jaskółek lotu,
Który ma cel swój, acz o wszystko trąca,
Przyjście letniego prorokując grzmotu,
Nim błyskawica uprzedziła tętno -
Tak...
Lecz nie rzeknę nic - bo mi jest smętno.
Subskrybuj:
Posty
(
Atom
)