Uważam, że są to bardzo krzywdzące stwierdzenia. Możliwe, że po przeczytaniu tego wpisu zgodzicie się ze mną.
Czy to się planuje?
Zupełnie nie. Wybierając na ten rok projekty Amnesty International "Razem mamy siłę. Stop dyskryminacji" (strona projektu) oraz CEO "Nien@wiść. Jestem przeciw" (FB akcji, strona na portalu CEO), myślałam w sumie o dwóch grupach i jednym odniesieniu: potrzebne mi były tematy dla grupy teatralnej "Niepubliczni", z kolei w klasie III gimnazjum przeważają treści społeczne - pomyślałam, że zużyję, a jeśli chodzi o odniesienie, to mam stałe eventy w roku szkolnym, które aż się proszą o podpięcie do działań w projekcie (kolejne edycje JOL oraz TEG). Nie, nie siedziałam godzinami, tworząc nie wiadomo jaki plan. Podpisywałam treści spontanicznie, praktycznie na lekcji orientując się, że jeśli delikatnie skręcę w którąś stronę w sposobie wprowadzania tematu, to obejmę szersze treści, niż zamierzałam. Po prostu. Dopiero po realizacji całego projektu dostrzec można, ile niesamowitych działań (które wydawać się mogą pobocznymi zdarzeniami, nie mającymi żadnego w izolacji znaczenia) ubogaca to, co udało się zrealizować. Taką wisienką na torcie jest na przykład wykonana po raz pierwszy antologia konkursowych tekstów - zwycięzców XIII JOL - które same w sobie stanowią materiał do pracy na lekcjach w przyszłości. Ważne jest również stworzenie powiązań, np. finał „Dnia przeciw nienawiści” połączony został z TEG i niejako zaanektował dwa święta ("Dzień Tolerancji" 16 XI oraz "Dzień Życzliwości" 21 XI), a hasło przewodnie "Równość - od słów do czynów" dało możliwość poszerzenia omawianych treści o zagadnienia realizowane w ramach projektu Amnesty International "Stop dyskryminacji. Razem mamy siłę", czy "Dnia Uchodźcy". Takie łączenie inicjatyw daje uczniom poczucie ciągłości zagadnienia, podwyższa rangę działań.Czy tu się trzeba ograniczać?
Moim zdaniem zupełnie nie. Co dzień publikowane są nowe, ciekawe spoty kampanii społecznych, reportaży filmowych, odcinki vlogów, wypowiedzi bloggerów - czemu z tego nie czerpać? Trzeba oczywiście uważać, by nie dać się zasypać, gdyż jak już się uszczknie z tej piramidy możliwości, to sypią się zewsząd różnorakie idee, scenariusze, e-poradniki, plakaty itp. i aż korci, by wziąć i działać. Uczniowie - to nie roboty, nie worki bez dna. Trzeba wyważyć, kiedy dać im odetchnąć. Wspaniałe jest, gdy w swoich wypowiedziach wracają do treści filmów, np. "Kropki", "Jeśli na świecie mieszkałoby 100 osób", "Elika's Escape", czy "Więcej niż jedno życie".Przed pierwszym eventem w listopadzie uczniowie klas III gimnazjum przez tydzień pracowali w mieszanych zespołach. Ich zadaniem było przygotować maksymalnie dziesięciominutową wypowiedź, w której przedstawią dziesięć dowodów i jeden omówiony przykład sytuacyjny na poparcie faktu, że przydzielona im dziedzina życia społecznego w największym stopniu odpowiada za powstawanie lub pogłębianie się nierówności między ludźmi. Rozważania dotyczyły: polityki, warunków przyrodniczych, spraw społecznych oraz ekonomiczno-gospodarczych. Uczniowie musieli przekonać do siebie widownię - najwięcej głosów zebrał zespół ukazujący różne przykłady z życia społecznego jako najpoważniejszy czynnik powstawania konfliktów oraz rozbieżności w odniesieniu do praw czy kierunków potencjalnego rozwoju jednostki ludzkiej. Wspólnie również przygotowywali plakaty o regionie dla partnerów w projekcie eTweening.
Działania towarzyszące pracy na lekcjach to m.in..:
- Moduły II-IV z poradnika "Razem mamy siłę",
- Edmodo: Chimamanda Ngozi Adichie "Niebezpieczeństwo jednej historii" (o źródłach stereotypów); Groteska to tragizm komicznej bezsiły (S. Mrożek i obecna codzienność); rozprawka - "Człowiek: istota silna"; badanie przesłania kampanii społecznych; konsekwencje wynalazków (seria filmów dot. motywu sztucznej inteligencji oraz lektura "Felix, Net i Nika oraz Teoretycznie Możliwa Katastrofa" w kl. VI), szukanie odpowiedzi, kim jest człowiek, porównywanie tabu różnych krajów, rozumienie zjawiska szoku kulturowego szczególnie dzięki wyjazdom na Euroweek),
Finałowe działania, to również wspólna zabawa:
- kartki na plecach (każdy uczeń wpisuje kolegom/koleżankom miłe słowa - w końcu to Dzień Życzliwości),
- mural z szarego papieru (każdy uczeń pisakiem/długopisem wpisuje hasło potępiające nienawiść, dyskryminację, nietolerancję),
- gra w ludzki węzeł (mnóstwo śmiechu).
Sposobem na promocję działań projektowych, to inicjatywy "satelickie", na przykład:
- zaproszenie skierowane do chętnych, którzy pragnęliby zmierzyć się z grą terenową na temat zagadnień wchodzących w zakres edukacji globalnej (link TUTAJ). Dodatkowym bonusem jest fakt, że uczniowie starszej podstawówki pomagają w przygotowaniu zadań do gry podczas zajęć kółka "Gra miejska",
- konkurs plastyczny "Czym jest empatia?"
- kulinaria - uczniowie uznali, że najszybciej porozumieć się można... przy stole. Przygotowali wiele niesamowitych potraw (kuchnie: ormiańska, turecka, saharyjska, gruzińska i ukraińska a podczas drugiego eventu: potrawy z Nepalu, Turcji, Serbii, Grecji i Włoch)! Widownia była zachwycona.
Plakaty
Ważna jest identyfikacja z działaniem. Przygotowaliśmy zestaw cytatów dot. szacunku i tolerancji. Zostały one rozwieszone w różnych strategicznych miejscach w szkole. Przypomnieliśmy uczniom o opracowanym kilka lat wcześniej i dyskutowanym corocznie przez całą społeczność "Kodeksie 2.0" - wymóg stosowania się do jego zapisów został ujęty w statucie szkoły. Wyodrębniliśmy tablicę i ścianę, by zawiesić tam przesłane przez patronów plakaty. Warto zaangażować uczniów do stworzenia czegoś samodzielnie, jak na przykład fotografii na wzór kampanii UNICEF "Jeden strzał wystarczy". Na stronie HIP przeczytasz więcej na ten temat.
Przedstawienia i filmy
Uczniowie spróbowali również nagrać reportaż filmowy "Gdybym był..." (np. uchodźcą, Romem, Żydem, Arabem, czarnoskórym, bezdomnym…) - filmowane wywiady. Praca z kamerą okazała się bardzo ważna, tym bardziej, że poprzedzona wyświetlaniem filmów inicjujących dyskusję: "Remove labels this Ramadan" oraz „A bunch of skeletons kiss, hug, and dance in front of a crowd”, "DNA Journey".
Ankiety
Jak zaangażować całe klasy? Najprościej poprzez rozwinięcie treści omawianych na lekcji w odniesieniu do danych tekstów literackich. Poszerzenie kontekstu jest uzasadnione, szczególnie gdy służy zrozumieniu problemu i gromadzeniu argumentów np. do rozprawki lub charakterystyki. Świetnym odniesieniem stają się krótkie filmy spoty, albo wspólna praca nad... stworzeniem ankiety. 33 osoby, dobrane w małe grupki, miały za zadanie opracować pytania do ankiety - zadanie wymagało silnego wczucia się w mentalność przeciętnego respondenta, wyczucia jego przyzwyczajeń, świadomego konstruowania komunikatu tak, by nie wymuszać na odpowiadającym "społecznie akceptowanych" odpowiedzi, a przymusić go do szczerości. Poznamy wstępne wyniki ankiety "Jacy jesteśmy?" (jeszcze można się wypowiedzieć: TUTAJ LINK DO ANKIETY).
Reportaże
Uczniowie lubią pytać, szukać odpowiedzi, wnioskować, rozmawiać, debatować. Od nauczyciela zależy tylko, jak wprowadzi te działania. Uświadomiłam sobie, że uczniowie nie lubią "poważnych najazdów" w tematykę, typu "Dziś oto będziemy dyskutować.. pisać reportaż...", czy coś w podobnym guście. Te działania powinny powstawać jako wynik procesu, ale nie być celem samym w sobie (a na przykład dokumentacją spostrzeżeń, porównań, rozmowy). W ten sposób uczeń nie czuje się przytłoczony ciężarem działań (tak, wyrażenie "Napisać reportaż" jest dla wielu blokadą już na etapie usłyszenia tego typu polecenia). Felietony dot. spraw społecznych, dla których punktem wyjścia była treść lektury albo szukanie pracy dla Santiago, bohatera opowiadania Hemingwaya i późniejsza rozmowa na temat sposobu traktowania osób starszych współcześnie, to tzw. miękkie przejścia, które wolę stosować w pracy z młodzieżą. Konkurs może być pretekstem do tworzenia animacji na dany temat (konkursowy film uczennic z zaprzyjaźnionego gimnazjum). Wsparła nas w działaniach nasza szkolna telewizja "Gimnazjalne Newsy". W przyszłym roku powinniśmy spróbować swoich sił przy redagowaniu gazetki szkolnej (było już kilka startów w tym temacie, ale zawsze jakoś nie udało się dopełnić działań).
Eventy
O TEG (szczegółowa relacja TUTAJ) oraz o XIII JOL (TU relacja) już wspominałam. Dużą część organizacji i przeprowadzenia działań w ramach realizacji konkursu przejęli na siebie uczniowie gimnazjum. Tegoroczna edycja konkursu dawała chętnym możliwość zgłoszenia udziału w dwóch kategoriach: na napisanie listu lub nakręcenie spotu (kilkuminutowego reportażu filmowego). Najważniejszym kryterium było odniesienie się do hasła przewodniego konkursu. W tym wpisie skupię się na działaniach współorganizowanych przeze mnie po raz pierwszy, czyli na projekcie eTwinning. 31.05. włączyliśmy się w obchody "World Day for Cultural Diversity for Dialogue and Development". Jest to święto ustanowione przez UNESCO. Jak można przeczytać na stronie partnera:
"Świętowanie różnorodności kulturowej oznacza otwieranie się na nowe perspektywy dla zrównoważonego rozwoju i promowania kreatywności i przedsiębiorczości kulturowej jako źródła milionów miejsc pracy na całym świecie zwłaszcza dla młodych ludzi. Kultura wpływa na zrównoważony rozwoju, a potencjał działań na rzecz międzykulturowego porozumienia został uznany za jeden z priorytetów "Programu na rzecz zrównoważonego rozwoju" przyjętego przez Organizację Narodów Zjednoczonych." (http://www.un.org/en/events/culturaldiversityday/)Finał poprzedzony był mnóstwem działań, mających na celu promowanie międzykulturowego porozumienia: organizacja i moderowanie projektu "Tell me about Your Culture" (wspólnie z nauczycielami i uczniami z Nepalu, Turcji, Serbii, Włoch i Polski w ramach platformy eTwinning), seria spotkań online z uczniami z innych krajów (podczas naszego finału połączyliśmy się z Greveną
w Grecji), wzajemne wysyłanie plakatów promujących region (udział 26 szkół). Podczas naszego spotkania tańczyliśmy (https://www.youtube.com/watch?v=vTIIMJ9tUc8), śpiewaliśmy (https://www.youtube.com/watch?v=TcHmbkDsJ6g), jedliśmy pierożki momo, poznawaliśmy zabytki i ciekawostki krajów partnerskich. Wystąpienia przygotowali uczniowie klas IV-VI. Z partnerami z Grecji rozmawialiśmy oczywiście w języku angielskim. Podsumowaniem naszej uroczystości był spektakl "Romeo i Julia" przygotowany przez uczniów gimnazjum. W swoich działaniach gimnazjaliści udowodnili, że naukę akceptacji, tolerancji i otwartości należy zacząć od "własnego podwórka".eTwinning
Dzień Różnorodności Kulturowej, to całkowity przypadek w realizacji założeń projektu. W ogóle nie planowaliśmy dołączenia do ogólnoświatowych działań (może dlatego, bo myślałam początkowo, że ranga imprezy nas przerośnie). Wybór tego święta i wplecenie go w całoroczne działania nastąpił w styczniu, na etapie planowania harmonogramu projektu eTwinning. Wspólnie z pomysłodawczynią doszłyśmy do wniosku, że - ponieważ w działania ma być zaangażowana poczta - trzeba wydłużyć czas na zorganizowanie finału: to była jedyna pasująca tematycznie data (na tyle neutralna, by można było w trakcie dokonywać różnych modyfikacji w zakresie treści realizowanych w ramach projektu).
Uczniowie zyskali jednak bardzo dużo. Szczególnie uczniowie młodszych klas nie dowierzali, że rozmawiają z rówieśnikami z Grecji! Zmobilizowali się na tyle, by nagrać informację o naszej szkole dla zagranicznych partnerów, a gimnazjaliści mieli mnóstwo radości podczas tworzenia plakatów do wysyłki (zobacz tutaj). Działania połączyliśmy z edukacją regionalną, np. z tworzeniem przewodników po lokalnych atrakcjach, poznawaniem historii w projekcie "Cztery Cmentarze", czy kultury żydowskiej.
Co zyskaliśmy dzięki projektowi?
Przede wszystkim mnóstwo kontaktów, zarówno z rówieśnikami naszych uczniów (Chorwacja, Albania), jak i z nauczycielami z całego świata. Dzięki platformie Edmodo mogliśmy nawiązać współpracę z osobami spoza Unii Europejskiej (Hong Kong, Jakarta, New Jersey). Znajomość z wolontariuszami Euroweek pozwoliła na wymianę informacji z Moonlight Children's Home w Nepalu. Sieć kontaktów eTwinning pozwoli na łatwiejsze wyszukanie partnerów do kolejnych projektów.
Znajomi z Turcji zapraszają nas do kontynuowania wymiany listów między naszymi uczniami w ramach "Pen Friend Project", oraz czeka nas międzynarodowa turystyczno-kulturowo-językowa przygoda z Actionbound i smartfonem w ręce, ale to sekret, więc wytrzymajcie... do przyszłego roku!
Partnerzy docenili nasze starania. Umieszczono o nas informację w dokumencie "150 dni przeciw mowie nienawiści" CEO, moje spostrzeżenia ujęto w broszurze podsumowującej wyjazd studyjny na Islandię (TUTAJ), a Amnesty International doceniło zaangażowanie uczniów i umieściło ich pomysły w księdze dobrych praktyk (TUTAJ).
Skąd kasę na to?
Trzeba się nawypraszać - wysłać kilogramy emailów, dzwonić, nagabywać, brać wcześniej udział w konkursach dla bibliotek, promujących czytelnictwo, by móc wygrać kilka drobiazgów. Ważne jest również wysłanie podziękowań - zarówno uczestnikom działań w projekcie, konkursie, jak również darczyńcom. Książki i inne wartościowe przedmioty ofiarowane zostały nam w tym roku przez: Wydawnictwo Czarne, Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe, Wydawnictwo "Nasza Księgarnia", Polską Akcję Humanitarną, pana Mirosława Paul-Jabłońskiego (tłumacza i publicystę), Fundację Centrum Edukacji Europejskiej, pana Adama Bełdę (pisarza) oraz Amnesty International Polska. Wysyłkę listów oraz wartościowe bony do Empiku zasponsorowała nasza pani dyrektor. Poczęstunek dla gości można łatwo wykonać, organizując konkursu na babeczki. Najtrudniejszym punktem okazało się zaproszenie przedstawicieli lokalnych mediów - jakoś niespieszno im do relacjonowania wydarzeń, nie mających w swej treści nic z brukowej sensacji.
Kodeks Otwartości
Działania w projektach nie zostały zakończone. Inni nauczyciele, zainspirowani organizowanymi od jakiegoś czasu działaniami dot. edukacji globalnej oraz tolerancji, nawiązali współpracę z HIP i po odbyciu specjalnego szkolenia przeprowadzili w klasach pierwszą z serii kilku warsztatów. Ta otwartość w realizowanych inicjatywach pozwala uczniom przyzwyczaić się zarówno do obecności tego typu treści na lekcjach, a to gwarantuje wzrastającą otwartość, gotowość do podejmowania się realizacji przedsięwzięć. Już teraz przygotowujemy się do przyszłorocznej pracy w projekcie "Trudny temat: weź to na warsztat". Uczniowie oddali głos w ANKIECIE.
Tegoroczna, ogólnopolska inicjatywa promowania zagadnień edukacji globalnej sprzyja zadumie nad kondycją społeczną współczesnego człowieka, jak również inspiruje do poszukiwania nowych metod skutecznej realizacji "Milenijnych Celów Rozwoju", które spełnione miały zostać właśnie do końca... 2015 roku.
Poniżej linki do ciekawych stron:
Baza spotów kampanii społecznych stworzona wspólnie z uczniami: KLIKNIJ TUTAJ
Kompetencje międzykulturowe (baza materiałów ORE)
Olbrzymia baza inicjatyw portal "Równość"
Publikacje Towarzystwa Edukacji Antydyskryminacyjnej (TUTAJ)
Jedna z setek stron prezentujących działania wspaniałych uczniów i nauczycieli (Bielsko)
Kalendarz inicjatyw społecznych (TUTAJ)
Czytelniku, czekam również na Twoje pomysły. Pozwól mi je zrealizować z moimi uczniami. Wymieńmy się wnioskami i wspólnie zainicjujmy działania :)
Brak komentarzy :
Prześlij komentarz