Jak wniknąć w opowieść zaplątaną w wierszu?

600 osób myśli nad sensem wiersza "I, Too" autorstwa Langstona Hughesa podczas ostatniego dnia #BettUK2024.

Spotkanie prowadzi Michael Rosen, spokojny, rzeczowy wykładowca uniwersytecki, autor książek dla dzieci. A zaczyna od wyznania, że w dzieciństwie nie lubił wierszy, bo nie potrafił rekonstruować ich historii. Może dlatego swoje wystąpienie zatytułował: "What does it mean to 'understand' a story?"

Rosen słusznie stwierdził na wstępie, że "wiersz, to nie pudełko, z którego wybiera po jednym jajku, by zrobić omlet." Sens tworzy się przy współczytaniu, wystarczy dać się prowadzić słowom.

Występujący podpowiada użycie pięciu kroków:

1. Z czym kojarzy się tytuł - jeśli to jestem ja w tym wierszu, to kim jestem? (pytanie o tożsamość doświadczeń ogólnoludzkich)

2. Znalezienie czegoś w wierszu, co przypomina doświadczenia czytającego lub osoby mu znanej, może być jedno słowo. "When we read, we read who we are." - powiedział  podczas wystąpienia (pytanie o doświadczenie).

3. Czy jest coś w wierszu, co się już gdzieś widziało, słyszało, czytało, oglądało? (intertekstualność)

Dlaczego? - tworzenie tekstu o tekście, wykorzystanie kontekstu biograficznego, kim są ONI, do których zwraca się podmiot? Nie należy zrzucać ciężaru odpowiedzi na uczniów - wystarczy, że nauczyciel "odegra" te pytania - wczuje się w perspektywę podmiotu i pokaże, jak postępują myśli, emocje i do nich skojarzenia w tekście.

To pierwszy krok do abstrakcyjnego myślenia.

4. Jeśli chciałbyś zadać pytanie podmiotowi lirycznemu lub autorowi, jakie by to było? Uzyskujemy wrażliwość na kohezję (przystawalność), doświadczenie międzyrasowości (interraberty).

5. Co w wierszu jest zagadką w strukturze? Rozumienie budowy jako planu, zabawa w detektywów poezji, poszukujących "secret strings", czyli tajemniczych sznurków, które w nietypowy sposób są splecione - mowa wiązana.

Funkcjonalizacja elementów jest konsekwencją tych działań, np. powtórzenia i kontrasty (tomorrow, then, besides), klamra kompozycyjna.

Bardzo się cieszę, że moje metody wpisują się w pomysły Michaela Rosena. Wolę jednak zaczynać od rysowania - tylko tak przemawiają do mnie obrazy poetyckie, czyli jak stop motion w mojej wyobraźni.

~~~~~~~~~~

Z pomocą przy rozpoznawaniu "secret strings" przychodzą opracowania internetowe. Polecam: 

1. Portal "Genius" (TUTAJ LINK do wspomnianego wiersza) - najmocniejszą stroną jest szereg podpowiedzi odnośnie kontekstów. Na przykład w wierszu Hughesa wskazane jest, że Hughes nawiązuje do wiersza Walta Whitmana „I Hear America Singing” i rozwija go. W wierszu Whitmana poeta próbuje uchwycić i celebrować różnorodne głosy Ameryki. Langston Hughes dodaje „także” do tego wersu, aby pokazać, że chociaż wiersz Whitmana przedstawia wiele dziedzin życia, pomija głos Afroamerykanów.

2. Portal "LitCharts" (TUTAJ LINK do wiersza) - umożliwia przekształcenie treści wiersza na narrację, dzięki czemu łatwiej jest wejść w opowieść podmiotu lirycznego o jego doświadczeniach. Jest również bogaty w omówienia kontekstowe, zwłaszcza w odniesieniu do epoki i biografii. Dodatkowo na stronie znajdziemy: odniesienie do symboliki zastosowanego słownictwa, sfunkcjonalizowane środki poetyckie, wskazówki do pogłębienia interpretacji.

~~~~